Lipase máu là một chỉ số xét nghiệm tương đối quan trọng nhưng lại được rất ít người biết đến. Nếu bạn đọc chưa biết “chỉ số lipase máu là gì, lipase trong xét nghiệm máu là gì, quy trình xét nghiệm lipase như thế nào” thì hãy đọc ngay bài viết dưới đây để có được câu trả lời chính xác nhé!
Lipase máu là gì?
Lipase máu là một chỉ số y học trong xét nghiệm cận lâm sàng thể hiện nồng độ của enzyme lipase có ở trong máu hay huyết tương của con người.
Lipase là một loại enzyme có đặc tính sinh học xúc tác cho phản ứng thủy phân chất béo (lipid) hay những hợp chất có cấu trúc dạng triacylglycerol. Enzyme lipase có cấu trúc dạng protein được tạo nên từ sự liên kết của các acid amin với trung tâm là bộ 3: Histidine, Serine và Aspartate/ Glutamate.
Trong tự nhiên, enzyme lipase là một trong số những enzyme có vai trò vô cùng quan trọng với sự sống. Enzyme này có mặt ở đa số các loài động vật cấp cao, các loài vi sinh vật có kích thước nhỏ như vi khuẩn và nấm, một số loài thực vật (ngũ cốc).
Trong cơ thể của con người chúng ta, lipase là một loại enzyme thiết yếu và không thể thiếu được. Vai trò chính của lipase là giúp tiêu hóa thức ăn, nhất là các loại chất béo từ dầu thực vật cho đến mỡ động vật. Nhờ đó mà cơ thể mới có thể hấp thu được những dưỡng chất cần thiết này phục vụ cho các hoạt động sống.
Không những vậy, enzyme lipase còn có một số vai trò khác cũng rất quan trọng như: kiểm soát lượng mỡ trong máu, điều hòa các quá trình chuyển hóa liên quan đến chất béo, kiểm soát cân nặng…
Lipase trong cơ thể người được chủ yếu sản xuất ra bởi tuyến tụy, sau đó di chuyển trong ống tụy vào đường ruột để hỗ trợ tiêu hóa. Tại đường ruột, một phần nhỏ lipase có thể được hấp thu vào trong máu.
Ở người bình thường, nồng độ lipase rất thấp do tụy chỉ bài tiết ra một lượng vừa đủ để tiêu hóa thức ăn. Do đó nếu chỉ số lipase máu tăng cao quá mức có thể là dấu hiệu cảnh báo một số bệnh lý hoặc tình trạng bất thường đang mắc phải.
Lipase trong xét nghiệm máu là gì?
Xét nghiệm lipase máu là một hoạt động cận lâm sàng nhằm mục đích đo chính xác hoạt độ enzyme Lipase có trong máu, từ đó các bác sĩ sẽ đưa ra chẩn đoán bệnh và phương pháp điều trị phù hợp.
Xét nghiệm lipase máu là một phương pháp có thể dùng để chẩn đoán nhiều bệnh lý khác nhau, trong đó, chủ yếu là các bệnh lý liên quan đến tuyến tụy và phổ biến nhất là bệnh viêm tụy cấp.
Viêm tụy cấp là bệnh lý với tình trạng viêm nhiễm cấp tính xảy ra tại tuyến tụy. Triệu chứng lâm sàng của bệnh lý này thường gặp là: đau bụng dữ dội với những cơn liên tục, chướng bụng, sốt, buồn nôn… Khi bị viêm tụy cấp, chỉ số lipase máu thường sẽ tăng lên cao (gấp khoảng 5-10 lần chỉ số bình thường) sau khoảng 1 ngày và kéo dài nhiều ngày sau đó.
Để chẩn đoán bệnh viêm tụy cấp được chính xác, bác sĩ thường sẽ tiến hành xét nghiệm thêm cả chỉ số amylase cùng với lipase trong máu. Nguyên nhân là bởi chỉ số amylase máu cũng sẽ tăng cao cùng với lipase. Tuy nhiên amylase lại không tăng kéo dài lâu như lipase mà sẽ giảm xuống trước.
Ngoài bệnh lý tuyến tụy, xét nghiệm lipase máu còn có thể được sử dụng trong một số trường hợp khác như:
+ Tắc mật, viêm túi mật cấp, tắc ruột, nhồi máu ruột, viêm ruột mạn tính (bệnh Crohn).
+ Viêm phúc mạc, tình trạng thủng dạ dày hoặc tá tràng do viêm loét.
+ Tình trạng tổn thương gan do rượu bia, các bệnh gan mạn tính.
+ Bệnh suy thận.
+ Tình trạng nhiễm toan ceton trong biến chứng tiểu đường.
+ Tình trạng không dung nạp gluten (bệnh Celiac).
Quá trình xét nghiệm lipase máu
Trong thực tế, bệnh nhân sẽ được chỉ định thực hiện xét nghiệm lipase máu khi có nghi ngờ một trong số những bệnh lý kể trên. Xét nghiệm này sẽ được thực hiện trên mẫu huyết thanh hoặc huyết tương lấy từ người bệnh.
Trước khi tiến hành lấy máu làm xét nghiệm, bệnh nhân sẽ không được ăn uống gì trong khoảng 8-12 giờ để tránh làm sai lệch kết quả. Bên cạnh đó bệnh nhân cũng không được sử dụng thuốc hay các loại thực phẩm chức năng có ảnh hưởng đến xét nghiệm.
Thời gian lấy máu xét nghiệm lipase sẽ thường vào buổi sáng. Mỗi lần bác sĩ lấy khoảng 2ml máu từ tĩnh mạch của bệnh nhân. Kết quả xét nghiệm thường sẽ có sau khoảng 1 giờ. Sau đó bác sĩ sẽ đưa ra chẩn đoán bệnh và kèm theo các biện pháp điều trị phù hợp.
Hy vọng rằng những thông tin chia sẻ trong bài viết vừa rồi đã giúp độc giả giải đáp được các thắc mắc liên quan đến chỉ số lipase máu. Để tìm hiểu thêm về nhiều kiến thức bổ ích khác, xin vui lòng truy cập vào địa chỉ: https://biogreenjsc.com.vn/tin-tuc/